Rzecznictwo na rzecz sektora

PAŹDZIERNIK 2021

Pod koniec października 2021 roku zorganizowaliśmy na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego konferencję dotyczącą projektu „Powołanie Rady Konsumenckich Organizacji Pozarządowych i rzecznictwo dla sektora” realizowanego z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego z Funduszy EOG.

Według raportu „Consumer Conditions Survey: Consumers at home in the single market – 2021 edition”, odsetek konsumentów doświadczających problemów związanych z produktami i usługami w Polsce wynosi 27,2% i jest drugim najwyższym w Europie. Roczna kwota szkód konsumenckich w Polsce to zaś około 1,5 mld EUR rocznie .

Z drugiej strony, polskie organizacje konsumenckie są ponad 100 razy mniej dofinansowane niż europejscy liderzy . Jednocześnie niemal połowa Miejskich i Powiatowych Rzeczników Konsumentów pracuje najwyżej na pół etatu. Dostęp do skutecznego wsparcia instytucjonalnego w przypadku sporu z przedsiębiorcą jest więc dla przeciętnego konsumenta mocno ograniczony.

Pierwszym krokiem do skutecznej zmiany systemowej jest powołanie Rady Konsumenckich Organizacji Pozarządowych, w skład której powinno wejść około 10 organizacji aktywnie działających dziś w obszarze praw konsumenta, nieposiadających jednak obecnie żadnego ciała reprezentującego ich wspólne interesy. Istnienie RKOP wzmocni cały sektor, z czego korzyści odczują bezpośrednio konsumenci – podkreślała podczas konferencji Małgorzata Miś, Prezes Stowarzyszenia Aquila. 

Drugim elementem projektu jest stworzenie mechanizmu zapewniającego stabilność finansową, a tym samym wzmocnienie konsumenckich organizacji pozarządowych.

Podsumowując wydarzenie, prof. UWr dr hab. Edyta Rutkowska-Tomaszewska z Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego podkreślała z kolei wyjątkową rolę organizacji konsumenckich: –  Powinny one być tymi podmiotami, które są zawsze blisko konsumenta i wspierają go w poradnictwie, a także w dochodzeniu roszczeń. Aby wypełniać te ważne zadania w sposób ciągły i nieprzerwany, konieczne jest zapewnienie im także ciągłego i trwałego finansowania, niezależnie od doraźnego i tzw. projektowego, które występuje obecnie.

Całość nagrania z konferencji dostępna jest na stronie internetowej https://www.youtube.com/playlist?list=PLAVTzSksTjlfOlZCloNKjsT4T6bm4WQKa.

KWIECIEŃ 2021

1 kwietnia 2021 roku rozpoczęliśmy realizację projektu „Powołanie Rady Konsumenckich Organizacji Pozarządowych i rzecznictwo dla sektora”. Projekt realizowany jest z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego z Funduszy EOG.

Celem, realizowanego we współpracy ze Stowarzyszeniem Euro-Concret projektu jest Wzmocnienie pozarządowych organizacji zajmujących się ochroną praw konsumenta w Polsce poprzez powołanie Rady Konsumenckich Organizacji Pozarządowych, przygotowanie projektu nowelizacji Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, wprowadzającej zmiany skutkujące powstaniem funduszu finansującego organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną praw konsumenta oraz działania zmierzające do wprowadzenia nowelizacji w życie.

Problemem organizacji z obszaru ochrony praw konsumentów jest brak możliwości zapewnienia im stabilnej sytuacji finansowej i uniezależnienia się od finansowania opartego na realizacji projektów. Utrudnia to znacznie długofalowy rozwój pomocy i usług konsumenckich. Rola organizacji jest istotna, bo ½ rzeczników konsumentów, pomagających konsumentom, pracuje najwyżej na 0,5 etatu. W efekcie konsumenci w Polsce nie mają wystarczającego wsparcia instytucjonalnego w przypadku sporu z przedsiębiorcą.

Projekt ma poprawić system ochrony konsumentów poprzez stworzenie mechanizmu zapewniającego stabilność finansową, a tym samym wzmocnienie konsumenckich organizacji pozarządowych. Dzięki temu konsumenci będą lepiej chronieni.

Projekt składa się z dwóch działań:

1) przygotowanie projektu nowelizacji ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, który zakłada stworzenie funduszu finansującego organizacje pozarządowe
chroniące konsumentów oraz przeprowadzenie lobbingu, aby wdrożyć przygotowany projektu nowelizacji. Utworzenie funduszu da organizacjom stabilność finansową, rozwój i rozszerzenie działalności, co wzmocni ochronę konsumentów w Polsce,

2) powołanie Rady Konsumenckich Organizacji Pozarządowych (RKOP), składającej się z ok. 10 organizacji działających w obszarze praw konsumenta. Będzie ona pełnić funkcję rzecznika interesów organizacji konsumenckich, świadczyć wsparcie i reprezentować sektor. Istnienie RKOP wzmocni pozycję organizacji, a tym samym konsumentów.

Projekt realizowany jest razem ze Stowarzyszeniem Euro-Concret, doświadczonym we wzmacnianiu potencjału organizacji pozarządowych.